Horoskopy indywidualne

Wiek najstarszych horoskopów indywidualnych szacuje się na niewiele więcej niż dwa tysiące lat. Starsze od nich przeszło półtora tysiąca lat są horoskopy polityczne, obliczane nie dla pojedynczego człowieka, lecz całego narodu. Zainteresowanie losami poszczególnych obywateli wiązało się w astrologii z rozwojem techniki obliczeniowej, ten typ horoskopu wymagał bowiem większej dokładności i precyzji warsztatowej. Nic bez znaczenia był także tutaj wpływ kultury greckiej, w której jednostka traktowana była z większym szacunkiem niż w kulturach Wschodu. Z czasem typ horoskopu obliczanego na moment urodzin konkretnego człowieka wyraźnie zdominował inne. W pierwszych wiekach przed naszą erą był jednak stosunkowo rzadko spotykany i cechowała go prostota interpretacji. Najstarszy ze znanych horoskopów, pochodzący z 410 r. p.n.e., po wyliczeniu pozycji poszczególnych planet przepowiada właścicielowi jedynie ogólną pomyślność.

Jednakże w miarę rozwoju tej nowej dyscypliny astrologicznej horoskopy stają się coraz bogatsze w treści. W horoskopie z 3 czerwca 235 r. p.n.e., sporządzonym dla niejakiego Arystokratesa, znajdujemy już bardziej szczegółowe interpretacje. Pozycja Jowisza w 18 stopniu znaku Strzelca zapowiada nowo urodzonemu, że jego życie będzie spokojne i dobre, stanie się bogaty i dożyje późnego wieku. Wenus w Byku obdarzy go synami i córkami, a Merkury w koniunkcji ze Słońcem w Bliźniętach sprawi, że będzie pierwszy w szeregu i stanie się ważniejszy niż jego bracia.

W tekście horoskopu znajdujemy cytaty z astrologicznego podręcznika, które stanowić mają uzasadnienie wniosków interpretacyjnych. Autor tego horoskopu posłużył się zatem określonymi regułami. Stosowane są one w dość mechaniczny sposób, a wszystkie prognozy opierają jedynie na usytuowaniu planet w znakach zodiaku bez uwzględnienia ich wzajemnych relacji, czyli aspektów i pozycji w domach. Niewiele jest tu także elementów diagnozy psychologicznej. Na szersze uwzględnienie tych czynników trzeba było poczekać jeszcze kilkaset lat.

Podręcznik Klaudiusza Ptolemeusza zawiera już liczne wskazówki dotyczące nowych elementów warsztatowych (domy i aspekty) oraz treściowych (szerzej uwzględniona problematyka psychologiczna). Od tego czasu prawie każdy traktat astrologiczny podaje analizy horoskopów konkretnych osób. Służą one zarówno celom dydaktycznym ukazując, jak należy stosować reguły interpretacji w praktyce, jak i celom dokumentacyjnym – gromadzeniu materiału empirycznego oraz dowodzeniu prawdziwości tez astrologii. Na ogół jednak opisy te są dość skrótowe i nie wyczerpują wszystkich możliwości interpretacyjnych, ograniczając się najczęściej do tych najbardziej trafnych. Jednakże znajdujemy w literaturze astrologicznej, szczególnie w nowożytnej, również bardziej szczegółowe analizy. Należy do nich między innymi horoskop Cardana.